Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «مهر»
2024-05-03@01:03:02 GMT

پایه گذاری نظام و دولت اسلامی از نگاه نهج البلاغه

تاریخ انتشار: ۲۷ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۱۹۴۹۵

پایه گذاری نظام و دولت اسلامی از نگاه نهج البلاغه

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- سید احمد میرعمادی*: نهج‌البلاغه، دریای موج خیزی است که گوهرهای فراوانی در آن یافت می‌شود و بعد از قرآن بهترین دستورهای زندگی مادی و معنوی را در خود دارد و پایه‌هایی برای نظام و دولت اسلامی است.

نهج البلاغه اثری به درخشندگی آفتاب، به لطافت گل، به تحرک امواج، چرا که از قله بلندی، تراوش کرده که چشمه‌های علم و دانش و تقوا از آن سرازیر است آموزه‌های نهج‌البلاغه بسیار گسترده و همه جانبه است و محدود به زمینه خاصی نیست، این امام بزرگ در شرح اسماً و صفات الهی به چهره یک فیلسوف مجسم می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در خطبه‌های جهادیه، به سان فرمانده دلاوری است که دقیق‌ترین تاکتیک‌های جنگی را می‌داند، در مسند حکومت و رهبری، شیوه مدیریت صحیح را بیان می‌کند، در مسند اخلاق عبارت‌هایی محکم و عمیق را برای سالک آن شرح می‌دهد.

باری نهج البلاغه جنبه‌های گوناگون نیازهای بشری را به تصویر کشیده است، که یکی از وجوه آشکار آن موضوع نظام و دولت اسلامی است که نگاهی گذرا به مسئله نظام و دولت اسلامی از منظر نهج البلاغه با تاکید بر نامه ۵۳ عهد نامه مالک اشتر داریم.

گفتنی است که پایه گذاری نظام و دولت اسلامی مستلزم توجه به سه مطلب مهم است.

۱ - اهداف و فلسفه نظام و دولت اسلامی در این رابطه موضوع حفظ، ترویج و دفاع از دین، اصلاح کارگزاران و امور اداری، احیای سنت، اقامه حدود الهی، دفاع از کیان جامعه و جهاد با دشمنان، بسط عدالت و مبارزه با فساد در جامعه و… از اهداف دولت اسلامی است که امیرالمومنین علی علیه السلام در نهج‌البلاغه بر آنها تاکید کردند.

۲ - وظایف و تکالیف نظام و دولت اسلامی وظایف و تکالیف دولت اسلامی در چند بخش مورد توجه قرار گرفته است بخش مدیریتی، بخش فرهنگی، بخش سیاسی، اجتماعی، بخش نظامی، امنیتی، بخش قضائی، بخش اقتصادی و غیره.

۳ - ارکان و پایه‌های نظام و دولت اسلامی

عمده ترین ارکان نظام و دولت اسلامی در نهج‌البلاغه بر سه رکن استوار است.

الف: نهاد اجرایی (کارگزاران)

ب: نهاد دیوانی و اداری

ج: نهاد قضاوت و فصل خصومت

امیرالمومنین علی علیه السلام در هر کدام از این نهادها رهنمودهای جامع و کاملی دارد و برای هر بخش از این سه فصل، خصوصیات و ویژگی‌هایی را در نهج البلاغه برشمرده است که در این مقاله به آنها پرداخته شده است.

*استاد حوزه و دانشگاه

کد خبر 5611954

منبع: مهر

کلیدواژه: نهج البلاغه دولت اسلامی ساری یادداشت بوشهر کرمانشاه اغتشاشات ایران خطبه های نماز جمعه ویروس کرونا گرگان ایلام خراسان رضوی مشهد همدان ورزش فرماندهی انتظامی لرستان قزوین اصفهان نظام و دولت اسلامی نهج البلاغه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۱۹۴۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نگاه استاد مطهری به آینده جمهوری اسلامی به روایت افروغ

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، بنابر آنچه جماران روایت کرده است، مرحوم عماد افروغ، اندیشمند حوزه جامعه شناسی در یادداشتی با عنوان "شهید مطهری و آینده جمهوری اسلامی" که در مجله شماره 76 حضور به رشته تحریر در آورده بود بر اینکه اگر به حرف های استاد شهید مرتضی مطهری توجه می کردیم حال و روز بهتری داشتیم تاکید کرده و چنین نگاشته است:

‌ ‌حقیقت این است که اگر به حرف های استاد مطهری توجه می کردیم، امروز حال و روز بهتری داشتیم. استاد شهید مرتضی مطهری با ضرورت های زمانی و مکانی کاملا آشنا بود، دغدغه یک روشنفکر حقیقی و واقعی را داشت و همواره می کوشید مدافع مردم باشد. شهید مطهری به عنوان یک عالم اسلامی تلاش کرد ایدئولوژی اسلامی را احیا کند و در مواجهه با چالش های پیش ‌رو سربلند بیرون آید و به مسائل، معضلات و پرسش هایی پرداخت که هنوز جزو پرسش های اساسی ما محسوب می شوند. می توان گفت که شهید مطهری درد آشناست، وی با مسائل و دغدغه های روز کاملا آشنا بود و درک بسیار بالایی از سؤالات و چالش های روز داشت.‌

‌ دومین نکته را که درباره ویژگی های شاخص اندیشه های استاد مطهری می توان مطرح کرد باور بالایی است که وی نسبت به جامعیت اسلام داشت و این که مطهری اسلام را دین کامل می داند به همین دلیل در بیشتر آثار وی استناد به آیات و روایات زیاد به چشم می خورد چرا که سعی می کند حسب باورهایی که دارد پاسخ دینی کاملا ناب به پرسش ها ارائه دهد. از سوی دیگر مطهری تفکر فلسفی و عرفانی بالایی داشت. مسئله سوم درباره ویژگی های اندیشه های مرتضی مطهری نگاه عقلی و فلسفی وی است، شهید مطهری عقلی بارور و شکوفا داشت. سال ها زحمت کشیده با آرای فیلسوفان و عرفای بزرگ آشنا بوده و تفکر فلسفی و عرفانی بالایی داشت و با این پیشینه سراغ آثار و مکاتب مختلف می رفت و با دلیل و برهان به مناقشات پاسخ می داد و در این بین، جانب انصاف را هم رعایت می کرد که هم در داوری ها و هم در ارزیابی های خود منصف بود. ‌

‌مطهری هم در انتقال مفاهیم مدعیان مکاتب جانب انصاف را رعایت کرده و هم در داوری ها و ارزیابی ها، به طوری که گاهی وقتی آثار وی را مطالعه می کنید متوجه نمی شوید که این قول متعلق به خود است یا مکتبی که قرار است نقد شود. وی به علوم اسلامی تسلط داشت که غنا و محتوای آثار وی را بیشتر می کرد. شهید مطهری خودباور بود و به هیچ وجه شیفته مکاتب و آثاری که بررسی می کرد نبود. احساس می کرد با توجه به اندوخته ها و منابعی که دارد می توان به این شبهات پاسخ گفت و در پاسخ گفتن نیز به هیچ عنوان تعارف نمی کرد. گاهی فرد پاسخ را دارد اما تحت تأثیر مقتضیات و شرایط روز قرار می گیرد اما این امر در مورد مطهری صدق نمی کرد.‌

‌کسی که با قلم استاد شهید آشنا باشد طهارت را حس می کند علاوه بر آن آثار شهید مرتضی مطهری بهجت آفرین و امیدبخش است و علت آن دینی بودن این آثار است چرا که دین ‌سرشار از امید است. مطالعه این آثار امید و بهجت را به خواننده منتقل می کند. از آنجا که مطهری نگاه عقلی و همچنین فلسفی داشت، تأویل گرا نبود اما به تأویل هم درس می داد بلکه تلاش می کرد اتفاقاتی که بر اسلام گذشته اما اساسا ربطی به اسلام نداشته را بررسی کند. وی هر عقیده ای را بر نمی تابد. حسب همان نگاه تأویل گرایانه با متون و رسوم منحرف ولو به نام دین سخت در ستیز بود که این امر در کتاب حماسه حسینی مشاهده می شود.‌

‌دغدغه های شهید مطهری، دغدغه های امروز است. من اعتقاد دارم استاد شهید مرتضی مطهری بیشتر متفکر بعد از انقلاب اسلامی است، گرچه این امر نفی تلاش و نقش وی در ایجاد جمهوری اسلامی نیست اما آثار وی برای بعد از جمهوری اسلامی هم کاربرد دارد، به ویژه دغدغه هایی که در کتاب آینده جمهوری اسلامی مطرح کرده است. دغدغه هایی مثل آزادی تفکر، عدالت اجتماعی، استقلال فکری و معنویت و حتی هشدارهایی که به روحانیت داده، که تا حد امکان وارد مشاغل دولتی و تصدی گری نشده و از نقش نظارتی خود غافل نشوند. اگر به حرف های او توجه می کردیم حال و روز بهتری داشتیم. وی در کتاب " آینده جمهوری اسلامی" تصریح کرد که اعتقاد دارد آینده جمهوری اسلامی، آینده روحانیت است. چرا که برای روحانیت جایگاه بلندی قائل است.‌‎ ‎

‌‎‎مجله حضور، ج 76، ص 315-

27215

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902033

دیگر خبرها

  • برگزاری شش پیش‌همایش و دریافت ۳۰۰ مقاله علمی
  • مجلس یازدهم نگاه ویژه‌ای به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها داشت
  • دولت سیزدهم نگاه ارزشمندی به مسایل اجتماعی و فرهنگی دارد
  • نگاه استاد مطهری به آینده جمهوری اسلامی به روایت افروغ
  • توجه به استان تهران در نگاه متوازن دولت
  • معلمی از نگاه معارف اسلامی یک شغل نیست، بلکه یک مجاهدت است
  • تهران از استان‌های محروم کشور است
  • مشکلات اقتصادی با استحکام پایه‌های علمی حل می شود
  • امنیت شغلی و تامین مسکن کارگران دغدغه دولت است
  • تلاش کارگران منجر به ایجاد امنیت اقتصادی می‌شود